As An Anti-Hero My Father

When it was becoming evening, everybody’s father was establishing the evening with his children, my father was being often far away. Sometimes, we could not know even where he had gone to; we were waiting for a phone call, news from him. When the time period became long, my big brother was going out to look for my father. He was finding him and getting back to home, we could not query where had been, why he had not come, why he had not sent any news; and he was fitting into the daily life of the home as if he has gone yesterday and he has turned back today.

As soon as he came, he was cleaning around the house; he was collecting the all faggots with harrow, he was burning the all things which were not seen pretty. We were getting our acts together, he didn’t want us to take bread in our hand and eat when we came home from the school eventide, and he was telling us that we had to wait for the dinner. Also we could not turn back home late; we had to break off our games, my father meant discipline a bit.

Demre was tight for my father’s soul, but of course it was impossible for us to understand this in childhood. As being a child, we didn’t want him stay at home in the evening, we didn’t want to hear his speech arising from his being a contrarian and rebel human. At the countryside, that kind of behaviors are not welcomed, these were providing possibility to be punished by everyone including the immediate family, to be taken of the things what you had.

A rumor has remained on my mind from my childhood. Has it really been said or has it been created by my imagination, sometimes it comes to my mind. It was a rumor like my father would plough with cats, who knows, how much it had affected my child heart.

There are some occupations which continue from father to son. My father had wanted to get education, he had made effort for this as well, but my grandfather had prevented him, as my father had told. When the situation had been so, my father had taken over the farming and the trade occupations from his father like his father had done. My father was sending vegetables and fruits from Demre to Istanbul.

The tomato which he had bought at daytime is weighed on the bascule, and the payment was being done to the producers according to it. Peppers, eggplants were being arranged carefully by the workers on the plush papers located in the wooden boxes till the evening, there was a big care, and it was called as “tomato process” at those days. At late afternoon the trucks were approaching to the houses, this time, the boxes which had been processed with care, which of top is wrapped by the bobbing thread, were being arranged into the trucks. As I remember, consignment notes were being submitted, how many boxes had been sent was calculated and at night the trucks were departing towards Istanbul. Somehow, I remember mostly that he was working with Istanbul.

In those years, there was Lady Nermin who was controlling the insurance of the performed works. Sometimes Lady Nermin was staying at our home. I remember how carefully my mother was treating to her.

Then my father was going to Istanbul to take the money of the apples he had sent. My Uncle Mehmet Caliskan was living in Istanbul in those years, as my father said, my uncle could take the money from the place which my father was working with, and there was no problem.

In the later years, in Avsar, my father made apples planted in my mother’s fields, he had grown two big apple gardens. This time, in 80’s, he made apple farming in Avsa. The apple was not bought per kilogram generally, the trader was visiting an apple garden, and he was evaluating the product and was buying wholesale the apples of the garden. My father had generally lost money because of buying wholesale the apple gardens when the winter came; mostly our labor had been wasted. Now, there are neither those apple gardens nor our highland relations. My father loved the highland; he was addicted to Akcay and Gombe more than Avsar. My father loved Akcay because in those years Akcay was a more tolerant place. It was a place in which my father was comfortable with its cinema, cafes, and human relations. Maybe he wanted to be close to his aunt, Emine Aunt. He loved her, maybe more than my grand mother.

I remember, when my father went to the gardens, he turned back with a little piece of mud in his hand. This mud was never absent in his hand. As he told, he was making camels from mud; probably he had ability to sculpture. Is it possible not to be inclined to sculpture when a person is living in Lycia. His father had beaten him because of making camel sculptures from mud; he hadn’t wanted him to do. My father was feeling regret not to be able to labor with mud. In fact, sculpturing would fit to his beautiful fingers.

Another memory of my father which was burning him out was one of his childhood memories which he had lived with his aunt. My grand father Haci Ahmet was living in Yavu Village, in a two-layered frame house. The upside was the house and the downside was the grocery store. In those the sole grocery store was belonging to my grand father. Of course, the poorness was knee-deep, there is not money at the humans. My father had been giving Turkish delight between biscuits to the poor people without taking money; my aunt who was watching my father from a hole upside had been witness to my father had been giving without money and she had complained my father to my grand mother. My grand father had beaten him very hard, he had hurt him. When my father had seen poorness at any place, he was never thinking himself and was giving everything he had in his hands to that poor human.

He was inclined to lose the heritage he had taken because of the thought that he had not deserved – he was thinking that my grand father had obtained his earnings without deserving-. He was saying that he won’t live even a hand span land to his children, and he did so.

My father is always reminding me a Dostoyevski novel character with his passions and frailties. The cigarette and gamble were his biggest passions; therefore, when somebody says bad words about a gambler, I become unable to stand. I think that there is forbidden creativity at the base that kind of passions and frailties. If my father was able to live his life as he wanted instead of living the life which my grand father had predicted for him, who knows, what kind of hidden talents could come to light?

Imren Tuzun

Antalya, 10 May 2015

Translated by Serkan Engin

© All rights reserved

Serçeye Övgü - İmren Tüzün

                       

Serçe, serçem

Bedeni  küçük

Sesi güçlü serçem

Dolanıyorsun

Pencerelerden pencerelere

Göremediğinde beni

“Buradayım, ders çalışıyorum”, diyorum

Yüksek sesle

Sanki beni duymuş gibi

Kesiliyor sesin

Uçup gidiyorsun

Hegel; “kuşlar ruhların sembolüdür.” diyor,

Öyle okudum ders kitabımda

Sen kimin ruhusun serçem

Annem, Babam, Ahmet  misin?

Kim bilir...

Alıştık birbirimize

Sabahları  kolluyorsun beni

Yiyecek verdiğimde sana

Neşeyle dolanıp duruyorsun

Gün boyu parklarda

Akşam olduğunda

Merak ediyorum yine de seni

-Nerede uyuyorsun?

-Yalnız mısın?

-Yoksa arkadaşların var mı?

Yalnızlık hem iyi hem de zor

Sen arkadaşlarından ayrılma serçem

Gez, dolaş onlarla

Çınlat dünyayı sesinle

İmren Tüzün

Antalya, 03 Haziran 2016


Copyright ©  İmren  Tüzün All rights reserved

Yayımlanmamış Bir Manifesto: "Nitelikli Bir Sanat İçin Manifesto" - İmren Tüzün

Çocukluk, o güzel süreç, anayurdumuzdan kopmak, farklı açılımlar yaşamak herkese nasip olmuyor. Her ne kadar doğduğumuz yerden daha iyi bir eğitim, yaşam ve gelecek için yollara düşsek, yeni yaşamlar peşinde koşsak, kursak da anne babamız yaşadığı sürece bizi onlara doğru sürükleyen bir güç vardır.  Hele bir de kırsaldan şehre doğru kaymışsa yaşamımız, geriye dönmek bazen bize zor gelir. Hafta sonu dinlenmekle aileye gitmek arasında sıkışır kalır yaşamımız. Annenizin yolunuzu beklediğini, gittiğiniz zaman nasıl da rahatladığını, derin uykulara daldığını gözlemlersiniz, siz de aynı duyguya kapılırsınız. Yaşam bütündür, parçalanmamıştır anne babanız yaşadığı sürece.

Ne zaman ki onları kaybetmeye başlarsınız, doğduğunuz yerle bağınız zayıflar günden güne.  Her ne kadar baba ocağı dense de, annelerdir bir eve ruhunu veren, yaşanır kılan.

Annemi kaybettiğimde, Mayıs 1999’da, iş yaşamının ortasındaydım,  zaman yoktu hiçbir şeyi doğru dürüst hissetmeye. Turizm sektöründe çalışmak, dakiklik ister, sıkı bir dosyalama ister, amaç sadece insanları mutlu etmek, hiçbir şeyin aksamamasını sağlamaktır.

O yıl, hiç unutmuyorum, internet devreye girmişti, sadece müdürümüzün Alman eşi Suzanne’nin odasına bağlanmıştı, biz de geriden bakmakla yetinirdik.  Sanıyorum, Antalya’da interneti ilk bağlatan şirketlerden biriydi National/Pegasus Tours.

Suzanne Oparius, benim resimle uğraştığımı biliyor,  “Senin ne işin var burada, resimle uğraşmalısın sadece.” diyordu. Alman Ekspresyonistlerin,  Dortmund’da, “ Museum  am Ostwall”da,  “Von der Brücke zum Blauen Reiter” başlıklı, 1905 -194 yıllarında grup içinde yer alan sanatçıların “renk, biçim ve ifade”lerine  odaklanan bir sergi açılmış. Sergi kapsamında, Erich Heckel, Karl-Schmidt rottluff,Max Pechstein,Otto Müller,Franz Marc, Gabriele Münter, Ernst Ludwig Kirchner, Alexej von Jawlensky, Emil Nolde ve Kandinsky’nin yağlıboya ve kağıt üzeri işleri sergilenmiş. Ayrıca, grubun oluşması, karşılaşmaları, eğitimleri ve yaşamları hakkında ayrıntılı bilgilerin bulunduğu bir katalog hazırlanmış. Suzanne bir aile ziyaretinde bu sergiyi görmüş, bana da kataloğunu getirmişti. Daha sonra,  Alexej Von Jawlesnky’nin, “Reisen, Freunde, Wandlungen” (Seyahat, Arkadaşlar,  Dönüşümler) adlı bir katalog daha getirdi.  Jawlensky’nin yaşamına, eserlerine, sanatçılarla karşılaşmalarına ve dostluklarına,  en önemlisi de resimlerinin geçirdiği dönüşümlere, nasıl gittikçe yalınlaştığına odaklanan katalog da beni oldukça etkiledi.  Klimt’in de bir kataloğunu da hediye ettiğini anımsıyorum. Suzanne getirdiği kataloglarla, İtalya gezisi öncesi bana hazırladığı materyallerle sanatın içine doğru  bir yolculuğa hazırlamıştı adeta beni.

Annemi kaybettikten sonra, kendimi gittikçe yorgun hissediyordum, iş yaşamını sürdürme isteği duymuyordum içimde. Ahmet’le konuştum, içinde bulunduğum durumu paylaştım kendisiyle.

Ahmet; “İmren, beni zor günlerimde omuzladın, tüm yükü aldın üzerine, bırak bu sefer de ben sana destek olayım, kararlıysan iş yaşamını noktalayabilirsin.” dedi.

Suzanne Aporius’un beni resme doğru yaklaştırması, Ahmet’in anlayışlı yaklaşımı ve desteği sayesinde, 15 Kasım 1999’da iş yaşamından ayrıldım. Geleceğin nasıl şekilleneceğini bilemeden,  bir anlamda kendi içime dönüyordum, ihtiyacım vardı, böyle bir döneme.

Evliliğimizin ilk on yılı, kayıplar ve hastalıklarla geçmişti, kendi evimizden uzaklaşmak, yeni bir eve taşınmak istiyordum. Ocak 2000 başında yeni bir eve taşındık, elbette kolay bir taşınma değildi, kitaplar, dergiler ve resimlerle bir eve sığmaya çalıştık. İlk iş olarak, taksitle bilgisayar aldık, internet de bağlattık. 1996 yılından beri bilgisayar kullanıyordum,  çalıştığım işyerinde  Ahmet’in ve benim yazılarımı bilgisayara aktarırdım. Bilgisayar,  Ahmet’le evde bir yazınsal aura oluşturmamıza ve dünyaya açılımımızı sağladı, diyebilirim.

O süreçte, Ansan’da aktif olmaya çalışıyor, fakat oradan ciddi bir düşünce çıkmayacağını düşünüyordum. Başka ne yapabiliriz, nasıl bir araya gelebiliriz, düşüncesi hakim olmaya başlamıştı bende. Ahmet’le konuştuk, isimleri belirledik, “Salı Toplantıları” adı altında, edebiyat, sanat, kültür ve kent odaklı konuşmaları gündeme getirmeye karar verdik.  Murat Sinkil, Hasan Tırmaş, Muhittin Selamet, Mehmet Işıklı, Ahmet Tüzün ve İmren Çalışkan Tüzün olarak belirlemiştik. O sıralarda, Ahmet Tüzün, Antalya Kültür Merkezi’nde, Sanat Danışmanı olarak çalışıyor ve sanat programları hazırlıyordu. Daha önce de yazmıştım, kentlinin de belleğinde öyledir, Antalya Kültür Merkezi böylesine yoğun bir etkinlikler ortaya koyamamıştır bir daha. Ahmet’in zamanı olmadığı için, böyle bir buluşmaya daveti, insanlara anlatmayı ben üstlendim. 

İlk toplantıyı 27 Mayıs 2000’de yapmışız.  Buluşmalar, o zamanlar Hasan Subaşı Parkı olarak bilinen, Cam Piramiti’nde içinde bulunduğu büyük parkın içinde, denize bakan Kır Kahvesi, Tophane ve Yivli Minare’ye yakın Mahmut Bey’in işlettiği Park Kafe’de gerçekleşiyordu.  Bu toplantıların sonucunda, ilk olarak  Ioanna Kuçuradi ‘nin “Sanat ve Felsefe” başlıklı konuşmasını düzenledik. Kuçuradi’ye, dernek olmadığımızı, bireysel çabamızla böyle bir etkinliği hayata geçirmek istediğimizi, izleyici sayısının az olabileceğini söylemiştim. Ioanna Kuçuradi; “ Ne kadar az insan olursa, o kadar iyi olur, daha iyi konuşuruz.” dediğinde, içim rahatlamıştı.  Düzenlediğimiz ilk etkinlikte, öylesine çok katılım oldu ki, unutmam imkansız. Daha sonra Ali Akay’la “Modernizm-Postmodernizm” söyleşisini gerçekleştirdik,  konuşmaların çözülmesiyle Gösteri’de yayımlanmıştı.  Belgelere tekrar baktığımda, ciddi destekler de almışız. Antalya Kültür Müdürlüğü, o dönemde etkin bir kitabevi olan Seans Kitabevi, Tekeli Konakları desteklemiş bizi.

Ahmet Tüzün kentin sanat,  kültür ve mimari alandaki değişmelerinde sanatçıların bir yaptırım gücünün olabilmesi için bir Manifesto hazırlamayı önerdi. Oturduk, birlikte yazdık. Bir toplantıda;  "Nitelikli Bir Sanat Manifesto"yu okuduk,  arkadaşlarımız Manifesto’nun altına imza koymakta çekince gösterdiler ve imzalamadılar. Sadece ikimizin imzalayıp, basına dağıtmamızın doğru olmayacağını düşünerek vazgeçtik yayımlamaktan. Manifesto’yu yeniden okuduğumda, hala aynı sorunların sürüp gitmekte olduğunu düşünüyorum.

Bu düzenli  buluşmalar, bir süre sonra aksamaya başladı.  19 Haziran 2001 tarihli günlüğümde, o dönemle ilgili düşüncelerimi yazmışım.

“27 Mayıs 2000’den itibaren başlattığımız  Salı toplantılarını iki haftadır yapmıyoruz.   Ya da artık benim bu toplantıları   yapma, organize etme isteğim kalmadı. Bu grubun oluşmasını istememin temel sebebi, farklı insanlarla farklı şeyler yapabilmek, üretebilmekti. Şu ana kadar bir araya gelmelerimizde, sanatın çeşitli boyutlarını tartıştık, iki etkinlik ,-Ioanna Kuçuradi ve Ali Akay söyleşileri-,gerçekleştirdik. Bizim bir araya gelmelerimiz, özellikle Ahmet Tüzün ve benim açımdan bakılırsa, başkaları tarafından ANSAN’a karşı bir tepki olarak bu grubu oluşturduğumuz düşünüldü.

Elbette bir alternatif düşünce üretme arayışımız vardı. Ancak, tamamen başka bir kuruma karşı bir tavır ya da eylem olarak düşünülmedi.  Geldiğimiz noktada görüyorum ki, birlikte bir şey yapmamız, şehrin herhangi bir sorununu sorgulamamız mümkün olmadı. Bu konuda bazı çekinceler içindeydi bazı arkadaşlar. Birlikte bir sergi yapma, bir düşünce üretme  boyutuna gelemedik. Toplantıların Entelektüel tatmine dönüşmemesi için,- ki bu tehlikeyi sezinliyorum-, Mavi Boyut grubu olarak bir araya gelmelerimize son vermek istiyorum. Ama yine de zaman zaman istekler doğrultusunda bu dostluğun sürmesini isterim.

Kendi adıma bu  toplantıları organize etmek,  bir araya toplanmak işlevimden kurtulmak istiyorum.

Beni bu karara vardıran  nokta nedir? Bir araya geliyoruz, ama aynı zamanda birbirimizi küçümsüyoruz. Plastik Sanatlar’ın tek boyutunu görüyor ve çağdaş gelişmeleri takip etmediğimizi görüyorum. Bu nedenle, tek yönlü açılımlardan, özverilerden  de bir sonuç çıkmıyor. Herkesin yolu açık olsun sanat yolunda.”

 Bir Sonbahar günü, 11 Eylül 2001’de, Kır Kahvesi’nde, Murat Sinkil, Mehmet Işıklı, Hasan Tırmaş , Ahmet Tüzün ve ben bir araya gelmiştik.  Güzel, güneşli bir günde sohbet ediyor, Muhittin Selamet’in gelmesini bekliyorduk.  Bir süre sonra Muhittin Bey, biraz heyecan ve telaş içinde geldi; “Yahu yer yerinden oynuyor, Amerika’da, New York’ta patlamalar olmuş, televizyonda ben bu görüntüleri seyredeceğim, gidiyorum ben, haber vermeye geldim.” dedi ve geldiği gibi döndü gitti. Oturduğumuz sandalyelere mıhlanmış gibi oturup kaldık bir süre, konuşmalar kesilmiş, yerini sessizlik almıştı. Yarım saat daha oturduk ve ayrıldık.

Böylece, Mavi Boyut toplantıları sona ermiş oldu, bir daha da böyle sürekli toplantılara katılmadık, daha sonra bu tür bir araya gelme istekleri de olmadı değil, fakat yürümedi. Bu toplantıların tarihi, ele alınan konuların notları ayrı bir iz sürmeyi ve yazıya dökülmeyi gerektiriyor.

Bugün,  kocam, dostum, yoldaşım Ahmet Tüzün’ü kaybetmek, onunla yürüdüğümüz yollara ve yaptıklarımıza baktığımda,  etkinliklerde, günlüklerde izini sürünce yeniden anlıyorum ne kadar değerli işer yaptığımızı. Elimizdeki kültürel birikimle, yeniden bir ruh yaratma olasılığı var mıdır, sorusunu soruyorum kendime. Bu gücü, kültürel birikim açısından içimde duymama karşın,  kendi içimde kalarak, mevcut kültürel mirasımızı derli toplu geleceğe bırakmak için çalışmamın daha doğru bir karar olacağına inanıyorum. 

İmren Tüzün

Antalya, Mayıs 2016

Bir Anti Kahraman Olarak Babam - İmren Tüzün

Bir Anti Kahraman Olarak Babam

 Akşam olduğunda, herkesin babası çocuklarıyla akşamını kurarken benim babam uzaklarda olurdu çoğunlukla. Bazen nereye gittiğini bile bilmez, bir telefon,  bir haber gelecek diye yolunu gözlerdik. Süre çok uzadı mı abim aramaya çıkardı babamı. Bulur getirirdi onu, nerede olduğu, neden gelmediği, neden haber vermediğini sorgulayamazdık, o da sanki dün gitmiş de bugün dönmüş gibi evin günlük yaşamına uyum sağlardı.

Gelir gelmez, evin etrafını temizler, çalı çırpı ne varsa tırmıkla bir araya toplar, yakardı hoş görünmeyen ne varsa. Bize de bir çeki düzen gelirdi, akşamüzeri okuldan geldiğimizde elimize ekmek alıp yememizi istemez, akşam sofrasını beklememiz gerektiğini söylerdi. Bir de akşam eve geç giremezdik, oyunlarımızı bölmek zorunda kalırdık, babam disiplin demekti biraz da.

Babamın ruhu Demre’ye dar geliyordu, fakat çocuklukta bunu anlamamız mümkün değildi elbette. Bir çocuk olarak, onun akşam evde olmasını, aykırı ve isyankar bir insan olmasının getirdiği söylentileri duymak istemezdik.  Kırsal kesimde böyle davranışlar hoş karşılanmaz,  en yakınları dahil herkes tarafından cezalandırılmaya, elindekini kapmaya bir olanak sağlardı çoğunlukla.

Çocukluğumdan bir söylenti kalmış belleğimde. Bu hakikaten gerçekten söylenmiş midir, yoksa benim hayalim mi yaratmıştır, ara sıra aklıma gelir yine de. Babamın kedilerle çift süreceği gibi bir söylentiydi bu, çocuk kalbimi ne kadar etkilemiş olmalı kim bilir.

Bazı meslekler vardır ki, babadan oğula devam eder. Babam okumak istemiş, hatta bunun için çaba da harcamış, fakat dedem engel olmuş, babamın anlattığına göre. Durum böyle olunca o da babası gibi çiftçilik ve tüccarlığı devralmış babasından. Çocukluğumda, Demre’den İstanbul’a sebze - meyve gönderirdi babam.

Gündüz satın aldığı domates, baskülde tartılırdı, ona göre ödeme yapılırdı üreticiye. Biber, patlıcanlar akşama kadar işçiler tarafından ahşap kasaların içine yerleştirilen pelüş kağıtların üzerine özenle dizilirdi, büyük bir özen vardı, “domates işleme” denirdi o zamanlar. Akşamüzeri kamyonlar evin önüne yanaşır, bu sefer özenle işlenen, üzeri bobin ipiyle sarılan kasalar  yerleştirilirdi kamyonlara. Hatırladığım kadarıyla irsaliye kesiliyordu, kaç kasa yüklenmiş hesaplanır, gece yola koyulurdu kamyonlar İstanbul’a doğru. Nedense aklımda daha çok İstanbul’la çalıştığı kalmış.

O yıllarda, yapılan işlerin sigortasını kontrol eden Nermin Hanım vardı. Nermin Hanım, bazı akşamlar bizim evde kalırdı. Annemin ona ne kadar özenle davrandığını hatırlıyorum.

Babam daha sonra, İstanbul yollarına koyulurdu, gönderdiği malların hesabını görmek, parasını almak için.  Amcam Mehmet Çalışkan o yıllarda İstanbul’da okuyordu, babamın söylediğine göre Amcam babamın çalıştığı yerlerden para alabiliyor, sıkıntı çekmiyordu.

Daha sonraki yıllarda, Avşar’da, Annemin tarlalarına elma diktirdi, iki büyük elma bahçesi yetiştirdi. Bu sefer, 80’lerde Avşar’dan elmacılık yaptı. Elma kilo başına alınmazdı genellikle, tüccar bir elma bahçesini gezer, ürüne değer biçer ve bahçenin elmasını toptan alırdı. Babam da toptan aldığı elma bahçelerinden, kışın da yaklaşmasıyla genellikle zarar etmiştir, verdiğimiz emekler heba olmuştur çoğunlukla. Şimdi ne o elma bahçeleri kaldı, ne de yaylayla ilişkimiz. Babam yaylayı severdi, Avşar’dan çok Akçay ve Gömbe’ye tutkundu. Akçay’ı sevmesinin nedeni, Akçay daha hoşgörülü bir yerdi o yıllarda. Sineması, kahveleri,  insan ilişkileriyle babamın rahat ettiği bir yerdi. Belki de, teyzesine, Emine Teyze’ye yakın olmak istemiş de olabilir. Severdi onu, belki babaannemden bile çok.

Hatırlarım, babam ne zaman bahçelere gitse, elinde küçük bir çamur yuvarlayarak geriye dönerdi. O çamur elinden eksik olmazdı. Anlattığına göre, çocukluğunda çamurdan develer yaparmış, herhalde heykel yapmaya yeteneği varmış. İnsan Likya’da yaşar da meyil etmez mi heykele. Babası çamurdan develer yaptığı için dövmüş onu, yapmasını istememiş. Babamın içinde ukde kalmış çamurla uğraşmak. Oysa o güzel parmaklarına yakışırdı heykel yapmak.

Babamın içini yakan diğer bir anısı da halamla yaşadığı bir çocukluk anısıdır. Dedem Hacı Ahmet, Yavu köyünde yaşarmış, ahşap iki katlı bir evde. Yukarısı ev, aşağısı da bakkal dükkanıymış. O yıllarda tek bakkal dükkanı dedeme aitmiş. Yoksulluk diz boyu tabii, insanlarda para yok. Babam yoksullara para almadan bisküvit arası lokum verirmiş, yukarıdan bir delikten babamı izleyen halam babamın bedava verdiğine tanık olmuş ve dedeme şikayet etmiş babamı. Dedem, fena dövmüş onu, canını acıtmış. Babam, bir yerde yoksulluk görse, kendini hiç düşünmez, elinde avucunda ne varsa o insana verirdi.

Eline geçen mirası hak etmediği düşüncesiyle,-dedemin kazancını hak ederek kazanmadığına inanıyordu-, kaybetmeye meyilliydi. Çocuklarına bir karış toprak bırakmayacağını söylerdi, yaptı da.

Babam hep bir Dostoyevski kahramanını anımsatır bana, tutkuları ve zaaflarıyla. Sigara ve kumar en büyük tutkusuydu, o nedenledir ki, ne zaman bir kumarbaza kötü bir söz söylense, benim içim kabul etmez. Bu tür tutku ve bağımlılıkların temelinde, engellenmiş bir yaratıcılık olduğunu düşünürüm. Eğer babam, dedemin öngördüğü yaşamı değil de, kendi istediği yaşamı sürebilseydi, kim bilir ne cevher çıkardı ortaya.

İmren Tüzün

Antalya, 10 Mayıs 2015

©Tüm Hakları Saklıdır.



Babam Gündüz Hayrullah Çalışkan - Foroğraf: İmren Tüzün

The Dream of a Babyhood Photograph by İmren Tüzün

The Dream of a Babyhood Photograph

            To my Mother and Father...

Again breed me mom

But not in the kitchen

Let you have a photograph

Of puerperium

With a red sashed

And mine

With goofy eyed babyhood

My tall, curly haired handsome father

Is right beside us

At home

Over your iron bedstead

Truly, has my father ever hug me,

Has he kissed me

In my babyhood

I can remember his beautiul toys

In my chilhood,

But I can never remember his kissing me

Don’t worry Mom,

Ahmet has kissed

And caressed me enough

You know, he was loving to kiss

And to make himself kissed

You didn’t be happy too

Our experiences are same

I have fallen victim to the wrath

Of big family, Mom

I have never been ashamed

Because of your being my mom

And my father’s being my father

I have taken my share

From the same pains

Which you had suffered from

Dad, I can understand you

Better nowadays

The loneliness you had fallen in

After losing my Mom

That is a different kind of loneliness

And solitude

Because we became

Stonyhearted to you

Nevertheless forgive us

We didn’t want to put someone

Into my mom’s shoes

You were two different emotion humans

Mom, you were a fairy godmother

Father, you were a contrarian to the utmost

Mom, you were always making effort

To fit into society

You couldn’t be considered wrongous

With this stance

Men can be contrary

But the women pay

Heavier price for being contrary

On this land

Maybe on the whole earth.

Father, you went and made us feel

That there were distant places,

Towns and cities.

You carried the modernity

To our home from the cities

Nowadays, I am so glad because of this

Even its price was the pain of your absence

Mom, if you didn’t exist

If your reading desire

Your telling ability didn’t exist

If your tales didn’t exist

We would get lost

You prevented feeling

The absence of my father for us

With the tales you told

Helping the humans

Protecting the poor ones

Not despising them

Were your biggest virtue

You were only attitudinising

The despising ones

I say how beautiful

You didn’t instill us

The emotions like racism, nationalism

You drank from the same water

With Santa Claus, probably

Your being freethinker was

Coming from here

You were the free spirited children

Of Lycia, that “Luminary Country”

Which had been plundered

But had not submitted

The freedom and independence love

Must be enured to me from you

As for me

My heart is still like born yesterday

Which couldn’t learn the double dealing

Which failed the class in human relations

I an human struggling on being herself

On resisting against the degeneration

Putting up a fight against the life

Who had taken her noble values

From her mother and father

Imren Tuzun

Antalya, 2013

Translated by Serkan Engin

© All rights reserved

---
Bir Bebeklik Fotoğrafı Hayali

                                                     Annem ve Babama...

Bir daha doğur beni anne

Mutfakta değil ama

Senin kırmızı kurdelalı lohusalık

Benim de şaşkın bakışlı bebek

Fotoğrafımız olsun

Kıvırcık saçlı, uzun boylu

Yakışıklı babam da yanı başımızda

Bizim evde

Demir karyolanızın üzerinde

Sahi beni hiç kucakladı mı

Öptü mü  babam

Bebekliğimde 

Çocukluğumda güzel hediyelerini

Hatırlıyorum da

Beni öptüğünü hiç

Merak etme Anne

Ahmet beni yeterince

Öpüp, okşadı

Bilirsin severdi öpmeyi

Ve öptürmeyi

Senin de yüzün gülmedi

Tecrübelerimiz aynı

Büyük ailenin gazabına

Ben de uğradım Anne

Utanmadım hiç

Senin annem, babamın

Babam olmasından

Siz hangi acıları yaşadıysanız

Ben de nasibimi aldım

Aynı acılardan

Baba, seni şimdilerde

Daha iyi anlıyorum

Annemi kaybettikten sonra

İçine düştüğün yalnızlığı

Bu başka türlü bir

Yalnızlık ve tek başınalıkmış

Kalbimiz sana taş

Kesildiği için

Affet yine de bizi

Koymak istemedik

Annemin yerine başka birini

Siz iki ayrı duygu insanıydınız

Anne sen iyilik delisiydin

Baba sen alabildiğine aykırı

Anne sen topluma

Uyum sağlama çabasındaydın hep

Haksız da sayılmazdın bu duruşunla

Erkekler aykırı olabilir

Kadınlara aykırı olmanın

Bedeli daha ağır yaşatılır

Bu topraklarda

Belki de tüm yeryüzünde

Baba sen gittin ve uzak yerler

Kasabalar, şehirler olduğunu

Duyumsattın bize

Modernliği taşıdın

Şehirlerden evimize

Bedeli senin yokluğunun acısı olsa da

İyi ki gitmişsin diyorum şimdilerde.

Anne, sen olmasaydın,

Senin okuma tutkun,

Anlatma yeteneğin,

Masalların olmasaydı,

Biz kaybolur giderdik

Babamın yokluğunu

Anlattığın masallarla

Hissettirmedin bize

İnsanlara yardım etmek,

Yoksulu koruyup kollamak,

Hor görmemek

En büyük erdeminizdi

Siz yalnızca hor görenlere

Tavır koyardınız.

Ne güzel diyorum,

Irkçılık, milliyetçilik  gibi

Duyguları aşılamadınız bize

Noel Baba’yla aynı sulardan

İçtiniz, gönlünüzün

Genişliği buradan

Geliyordu belki de.

Likya’nın o talan edilmiş,

Fakat boyun eğmemiş

"Işık Ülkesi"nin

Özgür ruhlu çocuklarıydınız

Sizden sirayet etmiş olmalı bana

Özgürlük ve bağımsızlık aşkı

Bana gelince;

Yüreğim hâlâ

Dünkü çocuk gibi

İkiyüzlülüğü öğrenememiş

İnsan ilişkilerinde sınıfta kalmış

Kendisi olmak,

Yozlaşmamak için

Çabalayıp duran

hayata karşı tek başına

mücadele veren bir insanım                                                               

yüce değerlerini

anne babasından almış.

İmren Tüzün

Antalya, 2013

©Tüm Hakları Saklıdır.

Annem Ayşe  Fatma Çalışkan